Welke bloedgroep heb ik?

Bloedgroepen

Er bestaan verschillende systemen om bloed mee te classificeren. Het meest gebruikte systeem voor het typeren van je bloedgroep is het AB0-systeem, vaak in combinatie met de zogeheten resusfactor.

AB0-systeem

Het AB0-systeem onderscheidt vier hoofdbloedgroepen. Dit zijn A, B, 0 en AB. Als je bloedgroep A hebt, maak je antistoffen aan tegen bloedgroep B. Antistoffen zijn eiwitten die mensen produceren om lichaamsvreemde stoffen af te weren. Met bloedgroep B maak je antistoffen aan tegen bloedgroep A. Met bloedgroep 0 maak je antistoffen aan tegen zowel A als B. En met bloedgroep AB maak je géén antistoffen aan tegen andere AB0-bloedgroepen.

Resusfactor

De resusfactor bepaalt of jouw bloed ‘resus-positief’ (+) of ‘resus-negatief’ (-) is. Bij resus-positiviteit bevat het bloed een specifiek eiwit. Bij resus-negativiteit is dit eiwit niet aanwezig en wordt het niet als lichaamseigen gezien. Hierdoor kunnen er, óók bij bloed van dezelfde AB0-bloedgroep, antistoffen aangemaakt worden wanneer iemand met resus-negatief bloed in contact komt met resus-positief bloed. Wanneer iemand met resus-positief bloed resus-negatief bloed ontvangt, worden geen antistoffen gemaakt.

Waarom zou je willen weten welke bloedgroep je hebt?

Het kan om verschillende redenen nuttig zijn om het antwoord te weten op de vraag ‘welke bloedgroep heb ik?’ Voor de hand liggende gevallen zijn bloedtransfusies en bloeddonatie. Maar bij een zwangerschap is het bijvoorbeeld ook goed om je resusfactor te kennen. En verder bestaan er mogelijke verbanden tussen verschillende AB0-bloedgroepen en je gezondheid.

Bloedtransfusies en bloeddonatie

Als je een bloedtransfusie krijgt, bijvoorbeeld na ernstig bloedverlies, is het belangrijk dat je geen antistoffen aanmaakt tegen het gedoneerde bloed. Geef je zelf bloed? Ook dan wil je natuurlijk niet dat een latere ontvanger antistoffen aanmaakt tegen jouw bloed.

Daarom is het nuttig om je bloedgroep én je resusfactor te kennen. Want zoals we hierboven al aangaven, speelt niet alleen de AB0-bloedgroep een rol bij de juiste match, maar kan iemand die resus-negatief is, ook beter geen bloed ontvangen van iemand die resus-positief is.

Zwangerschap

Het is een van de eerste dingen die een arts doet bij een zwangerschap: de resusfactor bepalen. Daar is een goed reden voor. Resus-negativiteit bij de moeder kan namelijk voor problemen zorgen.

Dat zit zo. In principe zijn de bloedbanen van moeder en kind gescheiden, maar soms komt er toch een beetje bloed van de baby in het bloed van de moeder terecht. En als een resus-negatieve moeder bloed van haar resus-positieve baby in haar eigen bloed krijgt, maakt haar lichaam antistoffen aan. De moeder zelf merkt hier niets van, maar als ze deze antistoffen via de placenta doorgeeft aan de baby, dan is het mogelijk dat de rode bloedcellen van de baby worden afgebroken. Het gevolg: bloedarmoede en mogelijk een groeiachterstand. Bij een eventuele volgende zwangerschap is de kans hierop nog groter, aangezien er al antistoffen zijn aangemaakt door de moeder.

Gelukkig wordt de resusfactor al in een vroeg stadium tijdens de zwangerschap bepaald, zodat er indien nodig maatregelen kunnen worden getroffen. En daarnaast komt een positieve resusfactor, die in het algemeen niet voor problemen zorgt, het meeste voor.

Bloedgroepen en gezondheid

Er vindt steeds meer onderzoek plaats naar mogelijke verbanden tussen je bloedgroep en bepaalde gezondheidsrisico’s. Hoewel het effect van je bloedgroep veel kleiner is dan dat van je genen, kan het ook om deze reden interessant zijn om te weten welke bloedgroep je hebt.

Zo zijn er onderzoeken die suggereren dat bloedgroep 0, de meest voorkomende bloedgroep, minder vaak gepaard gaat met maag- en alvleesklierkanker dan andere bloedgroepen. Ook lijkt het erop dat mensen met bloedgroep 0 gemiddeld genomen minder gevoelig zijn voor hart- en vaatziekten. Daar staat de suggestie tegenover dat je met bloedgroep 0 juist gevoeliger zou zijn voor maagzweren.

Het hebben van bloedgroep AB zou weer vaker gepaard gaan met cognitieve achteruitgang dan het hebben van een andere bloedgroep. Daarnaast hebben we wel eens iets gelezen over een samenhang tussen bloedgroep AB en een verhoogde kans op dementie of de ziekte van Parkinson, maar daar lijkt op dit moment onvoldoende bewijs voor te zijn.

Bloedgroep en Corona

Sinds de uitbraak van het coronavirus, begin 2020, wordt er veel onderzoek gedaan naar de invloed van genetische factoren op de infectiegevoeligheid voor COVID-19 én de ernst van de klachten bij besmetting met het coronavirus. Een beeld dat uit verschillende onderzoeken naar voren komt, is dat bloedgroep A vaker voor lijkt te komen bij mensen die positief zijn getest op het coronavirus. Bloedgroep O daarentegen zou een beschermend effect hebben, omdat deze bloedgroep vaker voorkomt in controlegroepen. Lees hier meer over in een uitgebreid blogartikel dat we hierover schreven.