Het CYP3A5-enzym (voluit: Cytochroom P450 3A5) is betrokken bij de omzetting van lichaamsvreemde stoffen zoals geneesmiddelen. Het CYP3A5-enzym vertoont een overlap in substraat specificiteit met het CYP3A4-enzym, echter de affiniteit voor bepaalde geneesmiddelen kan verschillen. De rol van CYP3A5 is voor de meeste geneesmiddelen duidelijk ondergeschikt aan die van CYP3A4.
Medicijnen die door het CYP3A5-enzym gemetaboliseerd kunnen worden, zijn in principe vergelijkbaar met de medicijnen genoemd bij het CYP3A4-enzym. Het blijkt echter dat de mate waarin het CYP3A5-enzym bijdraagt aan de totale CYP3A-activiteit beperkt is.
Een uitzondering betreft het immunosuppressivum tacrolimus; van dit middel is bekend dat het met name door het CYP3A5-enzym afgebroken wordt. Op dit moment zijn er echter geen concrete dosis-aanbevelingen; in ziekenhuizen wordt de juiste dosis bepaald door patiënten nauwlettend te monitoren.
Tacrolimus en het enzym CYP3A5
Tacrolimus wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP3A5. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van tacrolimus van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met tacrolimus.
Meer lezen over Tacrolimus »
Genetische aanleg
De activiteit van het CYP3A5-enzym varieert tussen individuen. Hierdoor kan de effectiviteit van een geneesmiddel van persoon tot persoon verschillen, evenals de kans op eventuele bijwerkingen. Deze variatie kan deels worden verklaard door genetische verschillen in het CYP3A5-gen.
Bij het vaststellen van een genotype, worden deze verschillen in het CYP3A5-gen aangeduid met twee zogeheten allelen. Elk allel heeft een naam die bestaat uit een ster (*) en een nummer. Een voorbeeld van een mogelijk CYP3A5-genotype is CYP3A5*1/*3.
Bij iGene bepalen we de volgende varianten (allelen) van het CYP3A5-gen:
CYP3A5*3, CYP3A5*6, CYP3A5*7 en overig (wordt geclassificeerd als CYP3A5*1). De actieve variant van CYP3A5 (*1) is bij minder dan 15% van de Europese bevolking aanwezig; het merendeel heeft de inactieve variant.